Amerika’daki doktorlar, yaşlılar için ne zaman tansiyon ilacı yazılması gerektiğini tartışmaya devam ediyor. Çalışmalar ise gecikmiş tedavinin inme riskini daha fazla artırdığını söylüyor. Özellikle, 60 yaş üstü hastalarda tedavi eşiğinin çok yüksek olduğu üzerinde duruluyor.
ABD’de 2014 yılında yapılan bir uzman panelinde 60 yaş ve üzeri kişiler için doktorların ilaç yazdığı tansiyon sınırının büyük tansiyon için 14’ten 15’e çıkarılması önerilmişti. Ancak yeni bir çalışmada, büyük tansiyonu 14 ile 15 arasında olan kişilerin inme riskinin, tansiyonu daha düşük kişilere göre %70 oranında arttığı saptandı.
Çalışmanın yazarı olan Miami Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Bölüm Başkanı Dr. Ralph Sacco “Çalışmamız, inme riski açısından 14’ten yüksek büyük tansiyona sahip hastaların da ciddi risk altında olduğunu gösteriyor. Bu nedenle, yaşlılarda 15 olan belirlenen ilaç eşiğini 14’e çekmeli ve 14’e bağlı kalmalıyız” dedi.
Iowa Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Bölüm Başkanı Dr. Paul James, çalışmada tansiyon ilaçlarıyla ilgili yan etkiler ve ilacın inme riskini nasıl değiştirdiğine değinilmediğini vurgulamıştır. Dr. James, “Tansiyon tedavisi risklerle yararları dengeleme meselesi. Bu basit değil ve gerçekten böyle bir çalışmanın cevaplayabileceği gibi bir şey değil” dedi.
ABD Ulusal Kalp, Akciğer ve Kan Enstitüsü’ne göre ABD’de yaklaşık her üç yetişkinden birinde yüksek tansiyon mevcut. Enstitü 2008 yılında, 2003 yılında yayınlanan eski kılavuzu güncellemek amacıyla JNC8 (Eighth Joint National Committee: 8. Ortak Ulusal Komite) adlı etkinliği düzenledi. Enstitünün 2014 yılında yayınlanan son önerisinde ise 60 yaş ve üzeri yetişkinlerin, yalnızca tansiyonları önceki klavuzdaki öneri olan 14/9’dan daha yüksek bir çıta olan 15/9’u aştığında ilaç almaları gerektirdiği belirtildi.
JNC8 klavuzuna yönelik tartışmalar kısa sürede başladı ve Amerikan Kalp Derneği, tansiyon tedavisinde gecikmeler konusundaki endişelerini açıkladı. Kalp derneğinin sözcüsü olan Dr. Mary Ann Bauman “Bunların son derece çelişkili olduğunu, derneklerinin buna katılmama yönünde karar aldığını” söyledi.
Sacco ve arkadaşları JNC8 önerilerine karşı yeni bir çalışma başlattı. Sacco “Önerilerin inmenin önlenmesi üzerindeki etkileri hakkında endişeliydik” dedi. Araştırma ekibi, Northern Manhattan çalışmasında 60 yaş ve üzeri bin 750 katılımcının verilerini toplayarak inme riski üzerine bir çalışma yaptı. Katılımcıların hiçbirinde inmenin iki risk faktörü olan diyabet ve kronik böbrek hastalığı bulunmuyordu.
Yaklaşık 13 yıllık takipte 182 kişinin felç geçirdiği bildirildi. Araştırmacılar, büyük tansiyon ölçümünün 14 ile 15 arasında olmasının inme riskini, 15’den yüksek büyük tansiyona eşdeğer ölçüde artırdığı sonucuna ulaştılar. Sacco, bulgularının mevcut dernek tedavi kılavuzuna bağlı kalınmasını desteklediğini belirtti. Bu kılavuz, 14’den yüksek büyük tansiyon varlığında ilaca başlanmasını öneriyor. James ise bu çalışmanın, büyük tansiyonu sınırda olan (14-15 arası) bireylerin diyet ve egzersiz gibi yaşam tarzı değişiklikleriyle tedavi etmesini gerektiren JNC8 önerilerini çürütebilecek ölçüde sağlam bir kanıt sunmadığını söyledi.
Dr. James, yeni çalışmanın gözlemsel verilere dayandığını ve yalnızca inme riskiyle ilgili ilişkileri sorguladığını, JNC8 önerilerinin ise daha katı kılavuzlarla sıkı tansiyon kontrolünün hastalara ek bir yarar sağlamadığını ortaya koyan klinik çalışmalara dayalı olduğunu söyledi. James şunları ekledi: “Bulgular bize büyük tansiyonu 15’in altına çekmenin genel sağlık ya da ölüm oranlarında iyileşme anlamına gelmediğini gösterdi.”
Bauman ise buna, JNC8’in dayandığı çalışmaların yüksek tansiyonun uzun vadeli risklerinin tam resmini vermediği şeklinde karşı çıktı. “Tansiyon komplikasyonları çok uzun dönemlidir ve onların bel bağladığı klinik çalışmaların yeterince uzun vadeli olduğunu düşünmüyorum.” Bauman ve Sacco ayrıca JNC8 kılavuzundan sonra gelen SPRINT adlı yeni bir çalışmanın, büyük tansiyonu 12’ye çekmenin ölüm, kalp krizi, kalp yetmezliği ve inme oranlarını dörtte bir oranında azaltabileceğini gösterdiğine işaret etti. SPRINT çalışmasının JNC8 çalışmasının aradığı “kanıtları sağladığı” ve tansiyon kılavuzlarıyla ilgili olarak yapılacak değerlendirmeye dâhil edilmesi gerektiğini bildirdi.
Editör’ün Notu: Özetle, kaç yaşınızda olursanız olun, büyük tansiyonunuzu 14’ün altında tutmanız önemli. Diyet ve egzersiz konusunda gerçekçi olmamız lazım? Zira 60 yaşın üstünde olup, her gün egzersiz yapan kaç tane “süper babanne” kaldı ki?
KAYNAK: Journal of Hypertension, HealthDay News