Terleme; vücudumuzdaki toksinleri ve metabolizma artıklarını uzaklaştırmanın bir yoludur. Yani bir çeşit savunma mekanizmasıdır. Bizi terleten durumların bir kısmı, tamamen doğal bir fizyolojik süreç olmakla beraber; terleme bazen, tedavi edilmesi gereken bir hastalığa da dönüşebilir. Gelin, terleme ile ilgili bilinmesi gereken gerçekleri birlikte gözden geçirelim.
Isı ve nem
Ortam sıcaklığı yükseldiği zaman, yaklaşık 2,5 milyon ter bezi harekete geçerek terlemenize neden olur. Terleme, vücudumuzu serinletmenin doğal bir yoludur. Terin bir bölümü cildiniz üzerinden buharlaşırken, ısıyı da beraberinde götürür. Geriye kalan ter ise yüzünüzden ve vücudunuzdan akar. Hava nemliyse, sıcaklığı daha yüksek hissedersiniz; çünkü hava neme doymuş olur ve terin buharlaşması çok daha zor olur.
Kızgınlık
Kızdığınız zaman vücudunuz bir tür kaynama noktasına ulaşır ve stres hormonları salınır. Buna bağlı olarak; kalp hızınız, kan basıncınız ve vücut sıcaklığınız artar. Bunlara bağlı terleme görülebilir. Arada bir kızgınlık hissetmek olağan bir durumdur. Ancak kontrolünüzü devamlı olarak kaybediyorsanız; bu, bir sorun olduğu anlamına gelebilir.
Egzersiz
Ter dökmek iyi bir egzersiz yaptığınızın işaretlerinden biridir. Terleyince sıvı kaybedildiği için – özellikle sıcak havada – vücudunuza yeterince su almanız gerekir. Antrenman öncesi, antrenman sırasında ve sonrasında su içmeyi unutmayın. Eksilen suyu tamamlamak, vücut sıcaklığı ve performansınız için de faydalı olabilir.
Baskı altında olmak
Önemli bir işi zamanında yetiştiremeyen ya da topluluk karşısında heyecandan konuşamayan herkes; stres, endişe ve utancın terlemeye neden olduğunu bilir. Duygusal stres özellikle avuç içi ve ayak tabanlarındaki ter bezlerini harekete geçirir. Bu nedenle gergin olduğumuzda el sıkışmak utanç verici olabilir.
Ateşin yükselmesi
Hastalandığınızda beyniniz vücudunuzun sıcaklık ayarını birkaç derece yükseltir. Vücut ısısı mikropların yaşamasını zorlaştıracak şekilde yükselirken; üşüme hissi ve titreme görülür. Ateş tekrar normale döndüğünde, sıcaklık ayarı eski değerlere (36,5°C civarı) geri döner. Kendinizi sıcak hisseder ve terlersiniz. Terleme ile vücudunuz soğuyarak normal sıcaklığına düşer.
Hastalıklar
Hasta olmak sizi terletebilir. Terleme, yalnızca ateş nedeniyle değildir. Kalple ilişkili göğüs ağrısı (angina) ya da kalp krizi de terlemeye yol açabilir. Mikrobik hastalıklar, diyabet ya da tiroid bezinin aşırı çalışması da sizi terletebilir. Bazı kanser türlerinde de gece terlemesine rastlanır. Eğer çok terliyorsanız ve bu sizi endişelendiriyorsa, doktorunuza başvurun.
Kahve
Sabah kahvesi uyanmanızı sağlamaktan fazlasını yapıp, aynı zamanda sizi terletebilir. Kahve, terlemeyi iki şekilde artırabilir. Birincisi; kafeinin merkezi sinir sistemini uyarması yoluyla ter bezleri harekete geçer ve ne kadar çok kafein alırsanız o kadar çok terlersiniz. İkinci neden ise; içeceğin ısısının vücut sıcaklığının arttığı hissine yol açmasıdır. Bu da sizi terletebilir.
Acılı yiyecekler
Acı yediğinizde neden vücudunuzda yangın alarmı verilir? Acılı yiyeceklerin tadı ile ısıyı algılamamızı sağlayan sinirsel alıcılar aynıdır. Bu alıcılar uyarıldığında, vücudunuz ısının arttığı yanılgısına düşer. Bu yüzden acılı yiyecekler dilinizi yakar ve yüzünüzü ter basar.
Menopoz ve sıcak basması
Menopoz döneminde östrojen düzeylerindeki düşme, beyindeki hipotalamus denilen ve vücut sıcaklığını düzenleyen bölgeyi etkiler. Dış ortam ne kadar soğuk olursa olsun, sıcak basması geldiğinde vücudunuz bir ısı dalgasına maruz kaldığını düşünerek, ümitsizce fazla ısıdan kurtulmaya çalışacaktır. Bu durumda ciltte bulunan kan damarları genişler. Ter bezleri fazla çalışır. Yüzünüzün kızardığını ve terlediğinizi hissedersiniz. Soğuk bir duş almak istersiniz.
Fazla alkol almak
Birinin fazla içtiğini fark etmek kolaydır. Ayakta sallanır, konuşması bozulur, yüzü kızarır ve terler. Terleme, cillte bulunan damarların alkolün etkisiyle genişlemesine bağlıdır.
Sigara içmek
Sigaranızı söndürmek için bir nedeniniz daha var; sigara içmek sizi terletebilir. Nikotin, vücudunuzda asetilkolin isimli bir maddenin salımına neden olur. Bu madde ter bezlerini uyarır. Nikotinin bırakılması da terlemeye neden olur. Alışkanlıktan tamamen kurtuluncaya kadar buna dayanabilirseniz; pek çok ölümcül hastalık riskini de azaltmış olacakınız.
İlaçların yan etkisi
Daha iyi hissetmek için kullandığımız ilaçların bazıları, istenmeyen etkiler yaratabilir. Depresyon ilaçları, bazı ağrı kesiciler, kanser tedavileri, tansiyon ve bazı diyabet ilaçları; yan etki olarak terlemeye neden olabilir. Eğer ilaçlar sizi çok terletiyorsa; doktorunuza başvurun. Doktorunuz ilacın dozunu değiştirebilir ya da farklı bir ilaca geçmenizi önerebilir.
Aşık olmak
Aşıksanız aklınız başınızdan gitmiş gibi hissedebilirsiniz; ancak aşık olmak aslında beyinde başlar. Aşık olunca adrenaline benzer “aşk kimyasalları” vücudunuza dağılır. Kalbiniz hızla atar, avuç içleriniz terler ve aşık olduğunuzu gösteren diğer fiziksel belirtiler görülür.
Hamilelik
Gebelik sırasında dalgalanan hormonlar ve artan metabolizma nedeniyle, her zamankinden daha sıcak hissedersiniz ve ter bezleriniz canlanır. Gebelik boyunca sizin ve bebeğinizin su ihtiyacını karşılayacak kadar sıvı aldığınızdan emin olun. Bebeğiniz doğduktan sonra da, bir süre boyunca, her zamankinden daha çok terlemeye devam edeceksiniz. Bu süre içerisinde, gebelik sırasında vücutta biriken fazla sıvı atılacaktır.